Afgelopen weekend was ik op een verjaardagsfeestje waar ik vrijwel niemand kende. Ik raakte aan de praat met een paar mensen en het gesprek ging al snel over naar de vraag “wat doe jij in het dagelijks leven?”. Ik ben inmiddels wel gewend dat wanneer ik zeg “ik ben fotograaf” alle ogen naar mij staan gericht en ik altijd de wedervraag krijg “kan je daar van rondkomen dan?”. En ook de blik in hun ogen wanneer ik dat bevestig is altijd hetzelfde.

Natuurlijk begrijp ik dat “het zijn van fotograaf” niet zo heel vaak voorkomt in een gemiddelde vriendengroep. En dat het valt onder de vrije beroepen waarvan bekend is dat je er hard aan moet trekken om brood op de plank te krijgen. Dus de vraag “kan je ervan rondkomen?” is in die zin begrijpelijk. Ik heb heel wat bijbaantjes versleten voordat ik fulltime aan de slag ging voor mijn eigen zaak. En er zijn zeker nog wel periodes wanneer het te veel fluctueert, dat ik mij afvraag of ik niet beter een andere beroepskeuze had kunnen maken.

Toch heeft deze vraag mij aan het denken gezet. Want als je het uit de context haalt, is het gewoon een hele rare vraag. “Oh, je bent secretaresse? Kan je daar van rondkomen?”, “Oh, je bent tandartsassistente? Kan je daar van rondkomen?” . Dat hoor je nooit. Het heeft iets brutaals. Het is een indirecte vraag naar het salaris wat je verdient. Tussen de regels door zijn mensen gewoon nieuwsgierig of fotograaf zijn een lucratief beroep is.

Wat mij eigenlijk gelijk brengt naar de opmerking die ik op hetzelfde feestje naar mij toegeworpen kreeg toen ik bevestigde dat ik van mijn werkzaamheden brood op de plank kan kopen. “Nou dan zal je wel heel rijk zijn, want die fotoreportages zijn altijd zo belachelijk duur!”. Ik moest hier eigenlijk een beetje om lachen en voelde me tegelijkertijd een beetje beledigd. Ik heb het niet laten doorschemeren. Maar “flabbergasted” was ik wel.  Het zijn van fotograaf en zelfstandig ondernemer wordt met zo’n opmerking zwaar onderschat.

Helaas is het als zelfstandig ondernemer niet zo dat alles al netjes van te voren geregeld is. Ook ik betaal mijn belastingen, heb ik zowel zakelijk als privé diverse verzekeringen, moet investeren in nieuwe spullen en promotie, betaal maandelijks de huur van mijn studio en wil ook nog een fijn leven hebben naast mijn werk. Eten is best fijn. En na een lange dag staan, gekke poses aannemen om dat ene beeld te vangen, mensen enthousiasmeren en altijd gefocust blijven, kan je mij opvegen. It’s a hard knocked life. 

Ik wil niet zeuren hoor. Zo bedoel ik dit stukje tekst helemaal niet. Juist door dit soort conversaties zie ik het vooral als mijn taak om mensen wat meer wegwijs te maken in “het zijn van fotograaf”.
Het is ontzettend hard werken, jezelf altijd laten zien, mensen met een fijn gevoel naar huis sturen, je mannetje staan, vriendelijk maar zakelijk blijven, wikken en wegen. Maar het is zo mooi wat je ervoor terug krijgt. Het enthousiasme, de blijdschap, die heerlijke fijne energie tijdens bruiloften, mooie, sprankelende mensen, lieve complimentjes, mensen die met je meedenken, taartjes ;-).
It’s a dirty job, but someone’s got to do it…